زندگی انسان ها سراسر مشکلات و سختی است و شاید به جرات بتوان گفت انسانی را پیدا نمی کنید که بتواند اعلام کند که او هیچ گونه مشکل و سختی در زندگی خود ندارد و بدور از تمام سختی ها و مشکلات زندگی خود را سپری می کند .
اما در برابر این همه مشکل و سختی که زندگی ما را احاطه کرده چه باید کرد ؟
رفتار انسان ها در برابر مشکلات و سختی ها بسیار متفاوت است :
1)عده ای ناله و زاری و داد و فریاد می کنند :
(وَ إِذا أَنْعَمْنا عَلَى الْإِنْسانِ أَعْرَضَ وَ نَأى بِجانِبِهِ وَ إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ فَذُو دُعاءٍ عَریض: و چون انسان را نعمت بخشیم، روى برتابد و خود را کنار کشد، و چون آسیبى بدو رسد دست به دعاى فراوان بردارد.)(فصلت : 51)
شاید در این آیه بتوان گفت که مراد از دعا، استمداد از خداوند نیست، بلکه همان یأس است که به صورت جزع و جیغ و ناله اظهار مىکند. (إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوعاً:چون صدمهاى به او رسد عجز و لابه کند.)( المعارج : 20)
2)عده ای تا به مشکلی برمی خورند از همه چیز نا امید میشوند :
(وَ إِذا أَنْعَمْنا عَلَى الْإِنْسانِ أَعْرَضَ وَ نَأى بِجانِبِهِ وَ إِذا مَسَّهُ الشَّرُّ کانَ یَؤُساً : و چون به انسان نعمت ارزانى داریم، روى مىگرداند و پهلو تهى مىکند، و چون آسیبى به وى رسد نومید مىگردد( الإسراء : 83)
3)عده ای همه نعمت هایی که در اختیار دارند فراموش می کنند و ناسپاسی می کنند :
(فَإِنْ أَعْرَضُوا فَما أَرْسَلْناکَ عَلَیْهِمْ حَفیظاً إِنْ عَلَیْکَ إِلاَّ الْبَلاغُ وَ إِنَّا إِذا أَذَقْنَا الْإِنْسانَ مِنَّا رَحْمَةً فَرِحَ بِها وَ إِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ بِما قَدَّمَتْ أَیْدیهِمْ فَإِنَّ الْإِنْسانَ کَفُور: پس اگر روى برتابند، ما تو را بر آنان نگهبان نفرستادهایم. بر عهده تو جز رسانیدن [پیام] نیست، و ما چون رحمتى از جانب خود به انسان بچشانیم، بدان شاد و سرمست گردد، و چون به [سزاى] دستاورد پیشین آنها، به آنان بدى رسد، انسان ناسپاسى مىکند. (الشورى : 48)
4)عده ای فقط در وقت مشکلات مومن می شوند :
(وَ إِذا مَسَّ الْإِنْسانَ الضُّرُّ دَعانا لِجَنْبِهِ أَوْ قاعِداً أَوْ قائِماً فَلَمَّا کَشَفْنا عَنْهُ ضُرَّهُ مَرَّ کَأَنْ لَمْ یَدْعُنا إِلى ضُرٍّ مَسَّهُ کَذلِکَ زُیِّنَ لِلْمُسْرِفینَ ما کانُوا یَعْمَلُونَ: و چون انسان را آسیبى رسد، ما را -به پهلو خوابیده یا نشسته یا ایستاده- مىخواند، و چون گرفتاریش را برطرف کنیم چنان مىرود که گویى ما را براى گرفتاریى که به او رسیده، نخوانده است. این گونه براى اسرافکاران آنچه انجام مىدادند زینت داده شده است.( یونس : 12)
5)عده ای می گویند خداوند میخواهد ما را خوار و ذلیل کند :
(وَ أَمَّا إِذا مَا ابْتَلاهُ فَقَدَرَ عَلَیْهِ رِزْقَهُ فَیَقُولُ رَبِّی أَهانَن: و امّا چون وى را مىآزماید و روزىاش را بر او تنگ مىگرداند، مىگوید: «پروردگارم مرا خوار کرده است.»(الفجر : 16)
خلاصه کلام اینکه قرآن کریم وقتی صحبت از مشکلات و سختی ها را به میان می آورد صفات و ویژگی های انسان های کم ظرفیتی را بیان می کند که با به وجود آمدن کوچکترین مشکلی در زندگی فردی و اجتماعی خود زمین وزمان را به هم میدوزند و تا میتوانند به هر کسی که پیدا کنند غر غر می کنند و شکایت می کنند .
اما به راستی بهترین راه برای حل مشکلات در زندگی چیست ؟آیا با غر زدن و خورد کردن اعصاب دیگران مشکلات ما حل میشود و یا اینکه مشکلات جدید تری پیدا می کنیم ؟
حقیقت امر این است که با غر غر کردن هیچ مشکلی را نمی توانید حل کنید و بهترین راه برای حل مشکلات این است که از همین امروز تصمیم بگیرید روزه غر زدن بگیرید .روزه غر زدن بر خلاف روزه ماه مبارک رمضان یک ماه نیست بلکه تصمیم بگیرید برای همه عمر روزه بگیرید و به هیچ وجه در زندگی خود غر غر نکنید .
با این گرفتن این روزه میتوانید هم خودتان آرامش بیشتری داشته باشید و هم اطرافیان خود را در آرامش خاطر ببینید و در سایه سار این آرامش دست در دست هم دهید تا کم کم مشکلات زندگی خود را بر طرف کنید .
یک قانون طلایی
وقتی در آیات الهی دقت میکنیم مشاهده میکنیم که واژه "عسر" فقط دوازده مرتبه در قرآن به کار رفته است,اما وقتی کلمه "یسر" را نگاه میکنیم میبینیم که سی و شش مرتبه در قرآن بکار رفته است و این یعنی همیشه مشکلات یک سوم آسانیهاست و این سنت الهی است که به دنبال هر سختی رفاه و آسانی را قرار میدهد.
به جای غر زدن موفقیت هایت را بیان کن
(وَأَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّکَ فَحَدِّثْ :و از نعمت پروردگار خویش [با مردم] سخن گوى))(ضحی 11)
شاید از خود بپرسید منظور از نعمت و باز گو کردن آن چیست ؟ امام صادق (علیه السلام ) در توضیح این نسخه می فرماید : (حدث بما اعطاک الله ، و فضلک ، و رزقک ، و احسن الیک و هداک : آنچه را خدا به تو بخشیده و برترى داده و روزى عطا فرموده و نیکى به تو کرده و هدایت نموده همه را بازگو کن)(تفسیر مجمع ذیل آیه )
البته نکته قابل توجه در این نسخه این است که موفقیت ها و پیروزی ها به عنوان شکر از خداوند بیان شود نه به خاطر فخر فروشی و تکبر و غرور بر دیگران.
بیان موفقیت به انسان آرامش می دهد:
بیان موفقیت ها و پیروزی ها اثرات معجزه آسایی در زندگی دارد و بر روح و جان خود انسان نیز اثر آرام بخشى مى گذارد. یادآورى موفقیت ها سبب مى شود که انسان کمبودها را کمتر احساس کند، از بیماریها شکوه نکند چرا که بر سلامت اعضاء دیگر خود شکرگزار است ، بخاطر از دست دادن چیزى جزع و فزع ننماید چرا که بقیه امکانات خود را بازگو مى کند.
اینگونه افراد در سختیها و طوفانهاى زندگى گرفتار یأس و نومیدى و اضطراب و ناراحتى نمى شوند روحى آرام و قلبى مطمئن دارند و توان آنها در مبارزه با مشکلات زیاد است .
نویسنده:امین ادریسی