بررسی مهمترین جنایات ذهن

در بررسی عوامل و موانع موفقیت در زندگی انسان ها در طول تاریخ می توان به نکات قابل توجهی اشاره کرد که از جمله آنها شیوه و روش نگاه افراد به مسائل و موضوعات مختلف است .
گام اول و اساسی برای رسیدن به هر هدفی که ما در زندگی داریم این است که ما فکر و اندیشه خود را در ارتباط با آن هدف مهم اصلاح کنیم و گرنه با داشتن یک فکر و اندیشه نادرست نسبت به یک مسئله هر گز نمی توانیم به سر منزل مقصود دست پیدا کنیم .
از این مانع مهم که در این مقاله به جنایات ذهن تعبیر می شود ،به بررسی گناهان و جنایت هایی می پردازد که از سوی فکر و اندیشه ما نسبت به مسائل مختلف نشأت می گیرد و می تواند به عنوان جنایاتی بزرگ در زندگی ما قلمداد شود،چرا که سبب می شود که ما هر گز در زندگی به قله زیبای موفقیت دست پیدا نکنیم و به همین دلیل شناخت این جنایات برای همه افرادی که آروزی خوشبختی در سر دارند مهم و ضروری است.

جنایت اول:بد گمانی به دیگران
اینکه به هر فردی که مشاهده می کنیم بد گمان باشیم و در ارتباط با او فکر ها و سوء ظن ها های ناپسندی به ذهن ما خطور کند صفتی است که میتوان از آن به یکی از مهمترین چنایات ذهن تعبیر کرد جنایتی که اگر ادامه داشته باشد میتواند در رفتار و کردار ما نیز نفوذ کند به همیج جهت است که خداوند متعال همه افراد را به دوری از این ویژگی توصیه می کند:
(یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا اجْتَنِبُوا کَثیراً مِنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَ لا تَجَسَّسُوا وَ لا یَغْتَبْ بَعْضُکُمْ بَعْضاً أَ یُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَنْ یَأْکُلَ لَحْمَ أَخیهِ مَیْتاً فَکَرِهْتُمُوهُ وَ اتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ تَوَّابٌ رَحیمٌ :اى کسانى که ایمان آورده‏اید، از بسیارى از گمانها بپرهیزید که پاره‏اى از گمانها گناه است، و جاسوسى مکنید، و بعضى از شما غیبت بعضى نکند؛ آیا کسى از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده‏اش را بخورد؟ از آن کراهت دارید. [پس‏] از خدا بترسید، که خدا توبه‏پذیر مهربان است.)( الحجرات : 12)

جنایت دوم:همیشه من درست فکر می کنم
صفحات تاریخ مملو داستان های تلخ افرادی است که با تکیه بر علم محدود خود و غرور و تکبری که داشته اند خودشان را تا ورطه هلاکت و نابودی پیش بردند افرادی که فکر می کردند که تنها آنها درست فکر می کنند و تنها راهی که آنها انتخاب کرده اند می تواند آنها را به مقصد برساند:
فَریقاً هَدى‏ وَ فَریقاً حَقَّ عَلَیْهِمُ الضَّلالَةُ إِنَّهُمُ اتَّخَذُوا الشَّیاطینَ أَوْلِیاءَ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ : [در حالى که‏] گروهى را هدایت نموده، و گروهى گمراهى بر آنان ثابت شده است، زیرا آنان شیاطین را به جاى خدا، دوستان [خود] گرفته‏اند و مى‏پندارند که راه‏یافتگانند.( الأعراف : 30)

جنایت سوم:کارهای من همیشه درست است
جنایت سوم که ارتباط تنگاتنگی با قسمت قبل دارد در ارتباط با افرادی است که خیال می کنند تمامی کارهای آنان درست و صحیح است در حالی که در منطق قرآن مجید این افراد زیانکارترین افراد به شمار می روند افرادی که :
(الَّذینَ ضَلَّ سَعْیُهُمْ فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ هُمْ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ یُحْسِنُونَ صُنْعاً: [آنان‏] کسانى‏اند که کوشش‏شان در زندگى دنیا به هدر رفته و خود مى‏پندارند که کار خوب انجام مى‏دهند.)( الکهف : 104)

جنایت چهارم:من از همه برتر و بهتر هستم
افرادی که فکر می کنند خودشان از همه عامل و آدم برتر هستند این برتری جویی خود را به رخ دیگران نیز می کشند افرادی هستند که به سبب این جنایت ذهن از زمره افرادی هستند که مورد غضب خوداوند قرار می گیرند:
(لِکَیْلا تَأْسَوْا عَلى‏ ما فاتَکُمْ وَ لا تَفْرَحُوا بِما آتاکُمْ وَ اللَّهُ لا یُحِبُّ کُلَّ مُخْتالٍ فَخُورٍ : تا بر آنچه از دست شما رفته اندوهگین نشوید و به [سبب‏] آنچه به شما داده است شادمانى نکنید، و خدا هیچ خودپسند فخرفروشى را دوست ندارد)( الحدید : 23)
به راستی انسانی که آغازش نطفه ای بی ارزش و فرجامش مرداری بد بو است برای چه باید به خودش بنازد و فخر فروشی کند:
(الإمامُ علیٌّ علیه السلام : ما لابنِ آدمَ و الفَخرِ ؟ ! أوَّلُهُ نُطفَةٌ ، و آخِرُهُ جِیفَةٌ ، و لا یَرزُقُ نفسَهُ ، و لا یَدفَعُ حَتفَهُ :آدمیزاد را چه به فخر فروشى! آغازش نطفه اى است و فرجامش مردارى. نه مى تواند خود را روزى دهد و نه مى تواند جلو مرگ خویش را بگیرد.)( نهج البلاغة : الحکمة 454 )
و همین جنایت بزرگ ذهن است که سبب نابودی و هلاکت انسان می شود چنانچه امیر مومنان علی علیه السلام به آن اشاره می کند:
(أهلَکَ الناسَ اثنانِ: خَوفُ الفَقرِ ، و طَلَبُ الفَخرِ :دو چیز مردم را نابود کرده است : ترس از نادارى، و فخر جویى.)( الخصال : 69/102)

جنایت پنجم:هیچ گاه به خوشبختی و سعادت نمی رسم
نا امیدی نیز یکی دیگر از جنایت های ذهن محسوب می شود که سد محکمی در برابر پیروزی ها و خوشبختی انسان قرار می دهد افرادی که چنین ویژگی داشته باشند:
(وَ إِذا أَذَقْنَا النَّاسَ رَحْمَةً فَرِحُوا بِها وَ إِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ بِما قَدَّمَتْ أَیْدیهِمْ إِذا هُمْ یَقْنَطُون: و چون مردم را رحمتى بچشانیم، بدان شاد مى‏گردند؛ و چون به [سزاى‏] آنچه دستاورد گذشته آنان است، صدمه‏اى به ایشان برسد، بناگاه نومید مى‏شوند.)( الروم : 36)
هیچ گاه نمی توانند به اهداف و آرزوهای خود دست پیدا کنند.
از این جنایت ذهن در روایات اسلامی به بزرگترین گناه کبیره تعبیر شده است :
(الإمامُ علیٌّ علیه السلام ـ لَمّا سُئِلَ عن أکبَرِ الکبائرِ ـ : الأمنُ مِن مَکرِ اللّه ِ ، و الإیاسُ مِن رَوحِ اللّه ِ ، و القُنُوطُ مِن رَحمَةِ اللّه:امام على علیه السلام ـ در پاسخ به پرسش از بزرگترین کبایر ـ فرمود : ایمن و غافل بودن از مکر (عذاب و مهلت) خدا ، مأیوس شدن از گشایش خدا، و نومیدى از رحمت خدا .)( کنز العمّال : 4325)

جنایت ششم :کوچک شمردن اشتباهات در زندگی
و اخرین جنایت ذهن که در روایات اسلامی از آن به بدترین گناه تعبیر شده است این است که آدمی اشتباهات خود را کوچک بشمرد و در جستجوی راهی برای جبران آنها نباشد چنانچه امام علی علیه السلام در این رابطه می فرمایند:
امام على علیه‏السلام :(اعظَمُ الذُّنوبِ عِندَ اللّه سبحانَهُ ذَنبٌ صَغُرَ عِندَ صاحِبهِ:بزرگترین گناه نزد خداى سبحان ، گناهى است که در چشم گنهکار کوچک شمرده شود .)(غرر الحکم : 3141 )